Ketojenik Diyet
Ketojenik diyet bir anlamda düşük karbonhidrat diyeti olarak kullanılan bir terminoloji olarak algılanabilir. Ketojenik diyette temel fikir protein ve yağ tüketimine ağırlık vererek, karbonhidrat tüketimini düşürmektir. Ketojenik diyet uygulamasında şeker, hamur işleri vb. karbonhidratlar tamamen kesilir. Ketojenik Diyet Mekanizması Günlük 50 gramdan daha az karbonhidrat tüketilmesi halinde vücut kanda bulunan şekeri hızla kullanılır. Yaklaşık 3-4 […]
İlknur BİLGİN
4 yıl önce
Ketojenik diyet bir anlamda düşük karbonhidrat diyeti olarak kullanılan bir terminoloji olarak algılanabilir. Ketojenik diyette temel fikir protein ve yağ tüketimine ağırlık vererek, karbonhidrat tüketimini düşürmektir.
Ketojenik diyet uygulamasında şeker, hamur işleri vb. karbonhidratlar tamamen kesilir.
Ketojenik Diyet Mekanizması
Günlük 50 gramdan daha az karbonhidrat tüketilmesi halinde vücut kanda bulunan şekeri hızla kullanılır. Yaklaşık 3-4 gün içinde vücutta bulunan şeker tükenir. Böyle bir durumda enerji sağlamak için vücut proteinleri ve yağları parçalamaya başlar.
Protein ve yağ parçalanması kilo kaybına yol açar. Vücudun karbonhidratları tüketip yağ ve protein parçalamaya geçmesi durumu Ketozis olarak adlandırılır. Ketojenik diyet daha çok hızlı ve kalıcı kilo vermeye çalışanlar için tavsiye edilen fakat çok uzun süre yapılması tavsiye edilmeyen bir diyettir.
Ketojenik Diyet Kimler İçin Uygundur?
Ketojenik diyet uzun yıllar epilepsi tedavisinde kullanıldı. Kalp hastalıkları, çeşitli mental rahatsızlıklar hatta akne tedavisi için dahi olumlu sonuçlar verdiği düşünülüyor.
Ancak ketojenik diyet konusunda yapılan araştırmalar bu konuda kesin bir yargıya varmak için yeterli sayılmaz.
Tip 1 diyabet hastaları, ketojenik diyet uygulamalarının ne derece güvenli olduğunu öncelikle doktorlarına danışmalıdır.
Ketojenik Diyet ve Kilo Verilmesi
Ketojenik diyet uygulaması, ilk 3 ya da 6 ayda diğer zayıflama programlarına göre daha fazla kilo verilmesine neden olabilir. Çünkü vücut yağı enerjiye dönüştürürken, karbonhidratı enerjiye dönüştürmek için harcadığından çok daha fazla kalori yakar.
Bir başak sebep de yüksek yağ ve yüksek protein daha uzun süre tokluk hissi yaratacağı için daha az yiyecek ihtiyacı duyulur. Fakat yine de ketojenik diyetin metabolizma üzerindeki etkileri tam olarak ispatlanmış sayılmaz.
Ketojenik Diyet ve Kanser
Vücutta şekerin parçalanması için salgılanan hormon insülindir. Ketojenik diyet yapılırken şeker zaten çok hızlı yakılır ve fazladan vücuda alınmaz. Bunun anlamı vücudun gittikçe daha az insülin üreteceğidir. İnsülinin düşük düzeylerde üretilmesi vücutta bazı kanser türlerinin oluşumunu önler ve bazı kanser türü hücrelerinin de gelişimini yavaşlatır.
Yine de böyle kesin bir bilgi için daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.
Ketojenik Diyet ve Kalp Hastalığı
Daha çok yağ tüketimi tavsiye eden bir diyetin iyi kolesterolü yükseltebileceği kötü kolesterolü ise azaltacağı savunuluyor. Bu durum tuhaf gibi görünse de yapılan çalışmalar bu teoriyi destekliyor. Buna sebep olarak düşük insülin üretiminin vücutta kolesterol üretimini düşürmesi gösteriliyor. Bunun anlamı yüksek tansiyon, sertleşmiş damarlar, çeşitli kalp hastalıkları ve kalp yetmezliği gelişimini olasılığının düşmesidir. Yine de bu mekanizmanın vücutta ne kadar süre çalıştığı konusunda eldeki veriler yetersizdir.
Ketojenik Diyet ve Sivilceler
Karbonhidratların akne oluşumunu desteklediği bu nedenle de karbonhidrat tüketiminin azaltılmasının sivilce oluşumunu önlediği savunuluyor.
Teorik olarak ketojenik diyet insülin üretimini düşüreceği için akne oluşmasına da engel olabilir. Yine de bu konuda kesin ispatlanmış bir bilgi yoktur.
Ketojenik Diyet ve Diyabet
Karbonhidrat açısından düşük olan diyetler, kan şekerini diğer diyetler kıyasla daha düşük tutar. Fakat ketojenik diyette vücut enerji sağlamak için yağ yakar ve vücutta keton bileşikleri oluşur. Özellikle Tip 1 diyabet hastaları için kanda çok fazla keton bulunması sağlıklı bir durum değildir. Bu nedenle Tip 1 diyabet hastaları ketojenik diyete başlamadan ya da sürdürürken mutlaka doktor ile iletişim halinde olmalıdır.
Ketojenik Diyet ve Epilepsi
1920’li yıllardan bu yana ketojenik diyetin epilepsi nöbetlerinin azalmasında etkili olduğu bilinmektedir. Yine de epilepsi hastası yakınları olanların ketojenik diyet uygulamasına geçmeden önce doktorla birlikte çalışması önemlidir.
Ketojenik Diyet ve Diğer Sinir Sistemi Hastalıkları
Kesin olarak kanıtlanmamakla birlikte ketojenik diyet uygulaması, epilepsiye iyi geldiği gibi Alzheimer, Parkinson ve uyku bozukluklarına iyi gelmektedir.
Bilim insanları konu ile ilgili kesin mekanizmayı açıklayamıyorlar ama enerji oluşması için yağ parçalanırken oluşan ketonların beyin hücrelerini zarar görmekten koruyabildiği düşünülüyor.
Ketojenik Diyet ve Polikistik Over Sendromu
Polikistik over sendromu dendiği zaman kadın yumurtalıklarının normalden daha büyük olduğu ve yumurtaların çevresinin içi sıvı dolu keseciklerle dolu olduğu anlaşılır.
Vücudun yüksek düzeyde insülin üretmesi bu duruma sebep olur. Üretilen insülin düzeyinin azalması ve şeker ihtiyacını azaltan ketojenik diyet uygulaması, düzenli egzersiz, kilo verilmesi vb. yaşam tarzının düzenlenmesi bu rahatsızlığın tedavisine yardımcı olabilir.
Ketojenik Diyet ve Egzersiz
Ketojenik diyet uygulaması sporcuların antreman yaparken daha uzun süre dayanıklı olmalarına yardımcı olabilir. Ketojenik diyet uzun vadede kas/yağ oranını düzenlemeye yardımcı olur. Uzun süreli yoğun egzersizlerde vücudun kullanabileceği oksijen miktarının artmasına sebep olur. Yine de antreman sırasında pik yapan performanslar isteniyorsa, diğer diyetler bu konuda daha fazla yardımcı olur.
Ketojenik Diyet ve Yan Etkiler
Sık görülen yan etkiler çok ciddi değildir. Sık rastlanan yan etkiler şunlardır:
- Kabızlık,
- Düşük kan şekeri,
- Hazımsızlıktır
Daha az rastlanan yan etkiler, vücutta böbrek taşı oluşumu ya da böbreklerde asitlik seviyesinin yükselmesidir.
Rastlanan Diğer Yan Etkiler
- Baş ağrısı
- Halsizlik,
- Asabiyet
- Keto gribi
- Ağız kokusu
- Yorgunluk olabilir.
Dikkat edilmesi Gereken Bir Diyet
Vücut yağ depolarını yakarken böbrekler yorulabilir. Önce ketojenik diyet uygulanması, daha sonra tekrar normal bir beslenme düzeyine dönülmesi diyabet hastaları, kalp hastaları, yüksek tansiyon hastaları ya da obez insanlar için yanıltıcı olabilir.
Yukarıdaki rahatsızlıklardan bir ya da daha fazlasına sahip olan insanlar diyet değişikliklerini doktor ile koordineli çalışarak yapmalıdır.
Yorumlar
